გზები, რომელიც რუსეთმა უკრაინაზე თავდასხმის შემთხვევაში შეიძლება გამოიყენოს

უკრაინის საზღვართან დაძაბულობა იზრდება, რუსეთი ამ დრომდე აძლიერებს მეზობელი ქვეყნის საზღვართან სამხედრო ძალის მობილიზებას და შეიარაღებას. დასავლეთში მიაჩნიათ, რომ კრემლი კიევზე თავდასხმისთვის ემზადება, თუმცა ბრალდებებს მოსკოვი უარყოფს.

სამხედრო ანალიტიკოსები ვარაუდობენ, რომ თავდასხმა უკრაინაზე მალე დაიწყება, რადგან რუსეთს არ აქვს ფინანსური რესურსი იმისთვის, რომ ჯარები უკრაინის საზღვართან დიდი ხნის განმავლობაში შეინარჩუნოს. გარდა ფინანსური ფაქტორისა, ანალიტიკოსები სეზონზეც ამახვილებენ ყურადღებას. მათ მიაჩნიათ, რომ გაზაფხულზე რუსულ ჯარებს უკან დახევა მოუწევთ.

სამხედრო ანალიტიკოსების ნაწილი ფიქრობს, რომ თავდასხმისთვის ზამთრის პერიოდი უკეთესია, ვიდრე გაზაფხული.

უკრაინის საზღვრის მახლობლად, ამ დროისთვის 100 000-ზე მეტი რუსი სამხედრო იმყოფება. ანალტიკოსები ფიქრობენ, რომ უახლოეს პერიოდში ეს რიცხვი 170 000-მდე გაიზრდება.

ამერიკის ოფიციალური პირები ამბობენ, რომ რუსეთმა უკრაინაზე თავდასხმა შესაძლოა იანვარში დაიწყოს, რადგან ახლა მიწა უფრო მკვრივია, რაც რუსულ ტანკებს თავისუფლად გადაადგილების საშუალებას მისცემს.

მოლაპარაკებების კვირა

ამ კვირაში გამართული მოლაპარაკებებისას, რუსეთი ნატოსგან და ამერიკისგან ცდილობდა მიეღო უსაფრთხოების გარანტიები. დასავლეთში მიაჩნიათ, რომ დიალოგი ახლა ყველაზე სწორი ნაბიჯია და კრიზისის განმუხტვა რუსეთმა უნდა დაიწყოს. რუსეთი ამტკიცებს, რომ თავდასხმას არ გეგმავს და დასავლეთისგან მოითხოვს შეცვალოს ნატოს გაფართოების გადაწყვეტილება.

კრემლის სურვილია, 2008 წელს ბუქარესტის სამიტზე მიღებული გადაწყვეტილება შეიცვალოს, სადაც მკაფიოდ გაკეთდა განაცხადი, რომ საქართველო და უკრაინა ნატოს წევრები გახდებიან. მოსკოვის სურვილია, ეს ჩანაწერი შეიცვალოს შემდეგი წინადადებით: „საქართველო და უკრაინა არასდროს გახდებიან“ ნატოს წევრი ქვეყნები.

მოლაპარაკებების პროცესი:

დასავლეთში ამბობენ, რომ ეს ასე არ მოხდება. ვაშინგტონში ამბობენ, რომ ყველა ქვეყანას უნდა ჰქონდეს უფლება თავად მიიღოს გადაწყვეტილება როგორ დაიცვას საკუთარი უსაფრთხოება და რომელ ორგანიზაციაში გაერთიანდეს. მეტიც, ამერიკელი ოფიციალური პირები ამბობენ, რომ რუსეთთან საქართველოზე ან უკრაინაზე არ ისაუბრებენ, თუ პროცესში ქართველები ან უკრაინელები ჩართულები არ იქნებიან.

ამ ფონზე, დასავლეთში ამბობენ, რომ მხარს უჭერენ საქართველოსა და უკრაინის ტერიტორიულ მთლიანობას.

ამ თემაზე მომზადებული რეპორტაჟები:

ნატოს გენერალური მდივნის თქმით, რუსეთმა საქართველოდან, უკრაინიდან და მოლდოვიდან ჯარები უნდა გაიყვანოს. იენს სტოლტენბერგის განცხადებით, რუსეთი ვერ ჩაერევა ნატოს გადაწყვეტილებებში და ვერ მოახდენს ნატოს გადაწყვეტილებებზე გავლენას. ნატო ამბობს, რომ ორგანიზაცია ღია კარის პოლიტიკას განაგრძობს და გაფართოებაზე უარს არ იტყვის.

ნატოს გენერალური მდივნის თქმით, ჩრდილოატლანტიკური კავშირი მზადაა მოსკოვთან შემდგომი მოლაპარაკებებისთვის, მათ შორის ისეთ საკითხებზე, როგორებიცაა შეიარაღება და რაკეტების განთავსება.

მაგრამ როგორი შეიძლება იყოს რუსული თავდასხმა და რისი მიღწევა შეუძლია კრემლს ამით?

კეირ ჯაილსი "ჩეთამ ჰაუსის" წარმომადგენელი ამბობს, რომ ახლა რუსეთი რამდენიმე სცენარზე მუშაობს და არსებული განლაგება რამდენიმე ვარიანტზე მიუთითებს.

ესკალაცია დონბასში

რუსეთის მიერ მხარდაჭერილი მძიმედ შეიარაღებული სეპარატისტები 2014 წლის შემდეგ აკონტროლებენ აღმოსავლეთ უკრაინის ნაწილს. შეტაკებები უკრაინის სამთავრობო ძალებთან კი წლებია მიმდინარეობს, მიუხედავად იმისა, რომ 2015 წელს ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმება დაიდო და ძირითადი საომარი მოქმედებები შეწყდა.

ოფიციალური კიევი ამბობს, რომ დონბასში სამხედრო შეტაკებებს 15 000 ადამიანი ემსხვერპლა. უკრაინა წლებია ამბობს, რომ რუსეთს რეგიონში რეგულარული ჯარი ჰყავს შეყვანილი, თუმცა ამ ფაქტს მოსკოვი უარყოფს და თავის მხრივ, რუსეთი უკრაინას, რეგიონში კონტროლის აღსადგენად ძალის გამოყენებაში ადანაშაულებს.

ანალიტიკოსების თქმით, დონბასში არსებული ვითარება რუსეთს აძლევს საშუალებას ისე წარმართოს პროცესები, როგორც თავად სურს და დაპირისპირება გააღვივოს.

ანალიტიკოსებს მიაჩნიათ, რომ ერთ-ერთი სავარაუდო სცენარით, დონბასში თავდასხმის პროვოცირება მოხდება, რის შემდეგაც სეპარატისტები რუსეთს სთხოვენ დახმარებას. თავის მხრივ კი მოსკოვი დონბასში ჯარს შეიყვანს და ბრძოლები უფრო ფართომასშტაბიანი გახდება.

ნილ მელვინი აქვე ამბობს, რომ მოსკოვმა შეიძლება სცადოს აზოვის ზღვაზე უკრაინის სანაპირო ტერიტორიების ხელში ჩაგდება-„ეს უკრაინის მთავრობას დიდ დარტყმას მიაყენებს“,“- ამბობს მელვინი.

თავდასხმა ყირიმიდან

რუსეთი სამხედროების მობილიზებას ახდენს 2014 წელს ანექსირებულ ყირიმშიც, საიდანაც მოსკოვს შეუძლია უკრაინის დანარჩენ ტერიტორიაზე ცეცხლი გახსნას და დაიკავოს ახალი ტერიტორიები მდინარე დნეპრამდე, რომელიც შეიძლება გახდეს ბუნებრივი ბარიერი უკრაინის ნებისმიერი კონტრშეტევისთვის,-ამბობს, პოლონელი კონრად მუიზიკი.

მისი თქმით, სამხედრო ოპერაცია შესაძლოა დაიწყოს საარტილერიო, სარაკეტო და საჰაერო თავდასხმებით უკრაინულ ქვედანაყოფებზე, ხოლო სპეცრაზმა შესაძლოა დაიკავოს ხიდები და სარკინიგზო კვანძები, რაც ჯარებსა და ტანკებს წინსვლის საშუალებას მისცემს.

მუიზიკი ამბობს, რომ ყირიმიდან მხოლოდ ორი გზა არის, რომელიც შეიძლება დაიბლოკოს ან განადგურდეს, რაც პოტენციურ სისუსტეს წარმოადგენს.

მულტი ფრონტ შეტევა

ამერიკის დაზვერვის საჯარო დოკუმენტებში ნათქვამია, რომ რუსეთს აქვს სესაძლებლობა იანვარში განახორციელოს შეჭრა 100-მდე ბატალიონის, ტაქტიკური ჯგუფის ან დაახლოებით 175 000 ჯარისკაცით.

დოკუმენტებში ნათქვამია, რომ კრემლს ამ გზით შეუძლია კიევის კონტროლი შავ ზღვაზე აღკვეთოს-ამბობს საერთაშორისო უსაფრთხოების კვლევების დირექტორი ნილ მელვინი. მისი თქმით, ნატო შავ ზღვაში ყოფნას შეამცირებს. რუსეთი ამ ტერიტორიას, როგორც „ნოვორასიას“ მიწებს განიხილავს, ამბობს ის.

მრავალმხრივი თავდასხმა ასევე შეიძლება მოიცავდეს ჩრდილო-აღმოსავლეთ უკრაინაში გადასვლას და ალყაში მოქცევას, მაგრამ შეაძლოა, რუსული ჯარი არ შევიდეს ქალაქებში, რადგან შესაძლოა მათ ადგილობრივ ბრძოლებში რესურსი არ დაკარგონ.

ანალიტიკოსებს მიაჩნიათ, რომ რუსეთმა ასევე შეიძლება გამოიყენოს ბელარუსთან არსებული ურთიერთობები და უკრაინის წინააღმდეგ ჩრდილოეთ ფრონტიც გახსნას.

სამხედრო ანალიტიკოსები აქვე ამბობენ, რომ თუ რუსეთმა დაამარცხა უკრაინული არმია, რომელიც მისი ზომის ნახევარია, შეიძლება შეიქმნას პარტიზანული ტიპის წინააღმდეგობა, რაც ართულებს ხელში ჩაგდებული ტერიტორიების შენარჩუნებას.

რას გეგმავს დასავლეთი

ვაშინგტონი, ბრიუსელი და ნატო რუსეთს მძლავრი ეკონომიკური სანქციებით ემუქრება. ამერიკის პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა ამის შესახებ ვლადიმირ პუტინს სატელეფონო საუბრის დროსაც უთხრა. არ არის გამორიცხული სანქციები თავად ვლადიმირ პუტინსაც შეეხოს.

სანქციების პაკეტზე მსჯელობა მიმდინარეობს და დამატებითი დეტალები ცნობილი არ არის, თუმცა ვაშინტონი ამბობს, რომ თუ რუსეთი უკარინაში შეიჭრება, მოსკოვს უმძიმესი ეკონომიკური სანქციები დაუწესდება, ისეთი, როგორიც აქამდე არ ყოფილა.

ვაშინგტონის პოზიციას სრულად იზიარებენ ბრიუსელში. პროცესში ჩართულია ნატოც.

პარალელურად, ვაშინგტონი კიევს როგორც ეკონომიკურად, ასევე სამხედრო შეიარაღებითაც ეხმარება. კიევს უკვე გადაეცა საჰაერო თავდაცვითი იარაღი და სხვადასხვა ტიპის შეიარაღება. უკრაინამ ამერიკის დახმარებით გაზარდა გავლენა შავ ზღვაზეც.

ასევე ნახეთ:

უკრაინული დაზვერვა 2021 წლის დეკემბერში ამბობდა, რომ რუსეთი 2022 წლის იანვარში მათ თავს დაესხმებოდა. მას შემდეგ, კიევი მუდმივ მზადყოფნაშია. უკრაინული ჯარი კი ქვეყნის დასაცავად ყოველდღიურ მზადების პროცესშია. გაიმართა არაერთი სამხედრო წვრთნა ნატოელ მოკავშირეებთან ერთად.