დღეს, შეერთებულ შტატებს და რუსეთს შორის დადებული "ახალი სტარტის ხელშეკრულების" რატიფიკაციიდან, შვიდი წელი შესრულდა. სტრატეგიული შეიარაღების შემცირების შესახებ განახლებულ ორმხრივ შეთანხმებას ხელი ექსპრეზიდენტებმა ბარაკ ობამამ და დიმიტრი მედვედევმა პრაღაში, 2010 წლის 8 აპრილს მოაწერეს. შეთანხმების რატიფიცირება კი 2011 წლის 5 თებერვალს მოხდა.
ხელშეკრულება 7 წლის განმავლობაში სტრატეგიული იარაღის კიდევ უფრო შემცირებას ითვალისწინებდა. მათ შორის: ბირთვული ქობინების მარაგის 1 550 ერთეულამდე დაყვანას, ასევე, კონტინენტთაშორისი და წყალქვეშა ნავებიდან გასაშვები ბალისტიკური რაკეტების შემცირებას.
ამერიკის სახელმწიფო დეპარტამენტი ამ ფრონტზე მიღწეულ წარმატებებზე საუბრობს. „შეერთებულმა შტატებმა "ახალი სტარტის ხელშეკრულებით" გათვალისწინებულ მთავარ ლიმიტებს 2017 წლის აგვისტოში მიაღწია. ამ ეტაპზე, ჩვენი შეფასებით, ლიმიტის მიღწევაში რუსეთსაც პროგრესი აქვს. არ გვაქვს საფუძველი ჩავთვალოთ, რომ რუსეთის მთავრობა დაწესებული ლიმიტების გეგმას არ შეასრულებს“ - განაცხადა სახელმწიფო დეპარტამენტის პრესსპიკერმა ჰედერ ნაუერტმა.
შეთანხმების მიხედვით, ორივე მხარე ინფორმაციას ქობინების რაოდენობის და მათი გადამტანი საშუალებების შესახებ, წელიწადში ორჯერ ცვლის. მხარეებს ასევე აქვთ ადგილზე ინსპექციის ჩატარების შესაძლებლობა, რათა ხელშეკრულების თანმიმდევრულად შესრულების პროცესი გადამოწმდეს. ანალიტიკოსების აზრით, ინსპექტირების უფლება ამერიკას და რუსეთს შორის ნდობის ზრდას ემსახურება.
ოლგა ოლიკერის, სტრატეგიულ საერთაშორისო სწავლებათა ცენტრის ექსპერტის აზრით, „ეს [ხელშეკრულების] დარღვევის ცდუნებას ამცირებს. ამასთან ერთად, ორივე მხარეს შეხვედრების და ურთიერთობების განვითარების შანსსაც აძლევს“.
ერისადმი მიმართვაში ამერიკის პრეზიდენტი დონალდ ტრამპი ბირთვული შეიარაღების თემასაც შეეხო და თავისი პოზიცია დააფიქსირა.
„ჩვენი ბირთვული არსენალის მოდერნიზება და გაძლიერება უნდა მოხდეს. იმედია, მისი გამოყენების საჭიროება არასოდეს გაჩნდება, მაგრამ ისეთი ძლიერი და მტკიცე უნდა გავხადოთ, რომ აგრესიის ნებისმიერი აქტი ავირიდოთ. შესაძლოა, ოდესმე, მომავალში დადგეს ის ჯადოსნური მომენტი, როცა მსოფლიოს ქვეყნები შეიკრიბებიან და საკუთარ ბირთვულ იარაღს გაანადგურებენ. სამწუხაროდ, ეს დრო ჯერ არ მოსულა“ - განაცხადა შეერთებული შტატების პრეზიდენტმა.
ბირთვული იარაღის შემცირებაში მიღწეული შეთანხმების მიუხედავად, ორ ქვეყანას შორის მთელ რიგ საკითხებში უთანხმოება გრძელდება.
„შეერთებული შტატები და რუსეთი ბევრ საკითხში ვერ თანხმდებიან და მათი ინტერესების ნაწილი სრულებით შეუთავსებელია. ეს იმას ნიშნავს, რომ მეტი მუშაობაა საჭირო იმისთვის, რომ უთანხმოებების ესკალაცია არ მოხდეს და სიტუაცია არ გაუარესდეს, რომ მსოფლიოს განადგურების რისკის წინაშე ბევრჯერ არ აღმოვჩნდეთ“ - აღნიშნავს ოლგა ოლიკერი.
სტრატეგიულ საერთაშორისო სწავლებათა ცენტრის ექსპერტის თქმით, "ახალი სტარტის ხელშეკრულება" ძალიან მნიშვნელოვანია გლობალური უსაფრთხოებისთვის. მითუმეტეს, იმის გათვალისწინებით, რომ ამერიკა და რუსეთი მსოფლიოს ბირთვული არსენალის 95 პროცენტს ფლობენ.